ARTYKUŁY
Na chwilę obecną, informacje zawarte w artykułach prezentują podstawową wiedzę, mającą wprowadzić czytelnika w tematykę. Artykuły z biegiem czasu będą uszczegóławiane i rozbudowywane.
Banknoty i monety
- Historia banknotów:
ogólny rys historyczny powstania i ewolucji banknotów; Przykłady pierwszych banknotów na świecie; Powstanie zasad parytetu, emisji, określania wielkości nominału; Fałszerstwa; Definicje.
- Emitenci:
opis instytucji uprawnionych do emisji pieniądza; Zasady druku banknotów i bicia monet.
- Awers, rewers. Strony monet i banknotów:
opis różnic w nazewnictwie banknotów i monet.
- Cechy wspólne banknotów:
opis podstawowych elementów banknotu.
- Monety - zarys ogólny:
nazewnictwo; Rodzaje monet; Monety obiegowe, próbne, okolicznościowe, kolekcjonerskie, dwunominałowe, bulionowe, repliki, kopie; Kształty monet; Próby monet; Przykłady.
- Monety euro:
podstawowe informcje; Rodzaje monet; Monety obiegowe, okolicznościowe, kolekcjonerskie; Przykłady; Zasady emisji; Daty emisji, daty bicia; Znaki narodowe, mennicze, graweskie, napisy; Ranty.
- Tajemnice numerów i oznaczeń:
opis oznaczeń euro, złotego, dolara amerykańskiego, franka CFA; Suma kontrolna; Położenie i wygląd numerów seryjnych; Podział numerów seryjnych na przykładzie banknotów wszystkich państw świata.
-
Banknoty obiegowe:
definicje.
- Banknoty zastępcze
pieniądza obiegowego:
opis sposobu oznaczania banknotów zastępczych na przykładzie wszystkich walut świata.
- Banknoty nieobiegowe:
definicje.
- Banknoty i monety okolicznościowe:
definicje; Przykłady.
- Banknoty kolekcjonerskie:
definicje; Przykłady polskich banknotów kolekcjonerskich.
- Banknoty wycofane z obiegu:
przyczyny wycofania banknotów i monet z obiegu; Zniszczenie, denominacja, inflacja, nowa emisja.
- Banknoty i monety zniszczone:
opis uszkodzeń, przyczyny uszkodzeń; Procedura wymiany.
- Banknoty historyczne:
definicje.
- Pieniądz (waluta) zastępczy:
czym jest pieniądz zastępczy; Krótki rys historyczny i opis.
- Pieniądz (waluta) lokalny:
czym jest pieniądz lokalny. Krótki rys historyczny i opis; Podział pieniądza lokalnego; Rola pieniądza lokalnego.
- Banknoty waluty zastępczej i waluty lokalnej:
przykłady wizerunków banknotów; Baltona; PEWEX.
- Destrukt - uszkodzenia monet i banknotów:
rodzaje destruktów monet i banknotów; Powstanie destruktu; Przykłady.
- Banknoty i monety próbne:
w trakcie realizacji
- Banknoty fałszywe:
w trakcie realizacji
- Bony towarowe
PeKaO i Baltona:
opis bonów towarowych będących w użyciu w PRL.
- Druki (banknoty) testowe/promocyjne, komercyjne/pamiątkowe:
opis i przykłady banknotów, które formalnie nimi nie są.
- Repliki banknotów i monet:
opis i przykłady replik.
- Stany zachowania banknotów:
opis skali stanu zachowania banknotów i monet używanych na rynku kolekcjonerskim.
- Wykorzystanie wizerunków znaków pieniężnych:
ogólne zasady wykorzystywania wizerunków waluty.
- Denominacja:
opis denominacji, zasady, przyczyny. Denominacja w Polsce; Dewaluacja; Przykłady; Próby przeddenominacyjne; Banknoty, które nie zostały wprowadzone do obiegu.
- Denominacja na świecie:
Przykłady denominacji na podstawie kilkunastu państw świata. Porównanie banknotów starych i nowych emisji; Przyczyny; Stosunek wymiany.
- Demonetyzacja:
podstawowe informacje; Przykłady.
- Dolaryzacja:
definicje. Równoległy obieg kilku walut; Przyczyny; Wady i zalety; Wykaz państw zdolaryzowanych.
- Euroizacja:
definicje. Przyczyny; Wady i zalety; Wykaz państw zeuroizowanych.
- Decymalizacja:
zmiana systemu na dziesiętny. Wykaz państw, które zmieniły systemy walutowe na system dziesiętny; System niedziesiętny.
- Unie walutowe:
definicje; Wady i zalety; Wykaz unii walutowych na świecie.
- Zasady pisowni nazw walut:
zasady prawidłowego zapisywania nazw walut, kodów, symboli.
- naj, naj:
ciekawostki o walutach świata w trakcie przygotowania.
- Waluta twarda, waluta miękka:
w trakcie przygotowania
Druk
Farby
Motywy przewodnie banknotów
- Indeks
Podłoże
- Papier
- Polimer
- Hybrydowe
Podstawowe (znane) techniki używane w zabezpieczeniach banknotów przed fałszerstwem. Niektóre zabezpieczenia są tajne i stanowią ścisłą tajemnicę wyspecjalizowanych drukarń i banków centralnych.
- Poziomy zabezpieczeń
- Zabezpieczenia w zależności od techniki i podłoża
- Bubble Tag
- Broki i cekiny
- DICE
- Digimarc
- cyfrowy znak wodny
- Efekt kątowy
- Efekt metameryczny
- Elementy widoczne w ultrafiolecie
- Elementy widoczne w podczerwieni
- EURion
- Farba opalizująca
- Farba zmienna optycznie
- Grawerowanie laserowe
- Gilosze
- Inteligentny system neutralizacji banknotów
- LEAP
- Mikrodruk
- MLI/CLI
- Mikroperforacja, perforacja
- Nitka zabezpieczająca
- Okienko
- Recto-verso
- Relief
- RFID
- Spark
- Staloryt, wklęsłodruk
- Suche tłoczenie
- Typografia
- Utajony obraz
- Włókna
- Zabezpieczenie antykseryczne, antyskanerowe
- Zabezpieczenie chemiczne
- Znaczniki
- Znak wodny