Artykuły
Wykorzystanie wizerunków znaków pieniężnych
Każdy emitent ma swoje własne zasady wykorzystania wizerunków monet i banknotów. Jeżeli ktoś planuje je wykorzystać powinien zapoznać się z zasadami w celu uniknięcia ewentualnej odpowiedzialności. Większość emitentów pozwala na wykorzystanie materiałów dostępnych na stronie www, oferując gotowe materiały, ale nie jest to regułą.
Dobre praktyki w zakresie reprodukcji wizerunków banknotów i monet NBP
Narodowy Bank Polski, jako wyłączny emitent oraz właściciel autorskich praw majątkowych do projektów banknotów i monet będących prawnymi środkami płatniczymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ustala Dobre praktyki regulujące zagadnienia związane z wykorzystywaniem wizerunków polskich znaków pieniężnych, będących prawnymi środkami płatniczymi w zakresie dopuszczalnego sposobu ich wykorzystywania do celów komercyjnych.
Potrzeba opracowania „Dobrych praktyk” i przekazania ich do publicznej wiadomości wynika przede wszystkim z faktu odnotowywanych przez NBP przypadków niewłaściwego wykorzystywania wizerunków polskich pieniędzy, dezawuujących ich powagę i pozostających w sprzeczności z funkcją prawnego środka płatniczego. „Dobre praktyki” mają również ułatwić zainteresowanym prawidłowe i zgodne z prawem wykorzystywanie wizerunków polskich znaków pieniężnych.
Narodowy Bank Polski uznaje, iż reprodukcja wizerunków znaków pieniężnych poprzez ich drukowanie, kopiowanie, skanowanie lub każde inne powielanie w sposób sprzeczny z poniższymi zasadami stanowić będzie naruszenie „Dobrych praktyk”.
Uwzględnienie poniższych zasad pozwoli na zminimalizowanie ryzyka prawnego, przy czym Narodowy Bank Polski podkreśla, że ewentualna decyzja w tym zakresie należy do właściwości odpowiednich instytucji lub organów publicznych.
Założenia ogólne
- Prawnymi środkami płatniczymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są banknoty i monety wprowadzone do obiegu obowiązującym Zarządzeniem Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
- Wyłącznie banknoty i monety odpowiadające warunkom określonym w wyżej wymienionym Zarządzeniu mogą być określane jako autentyczny polski środek płatniczy.
- Reprodukcja banknotu lub monety oznacza każde ich odwzorowanie – zarówno materialne jak i niematerialne, które wykorzystuje całość lub część wizerunku banknotu lub monety, a także część elementów ich wzoru – które może przypominać lub sprawiać wrażenie autentycznego banknotu lub monety, niezależnie od:
- rozmiaru wizerunku;
- materiału lub techniki jego wykonania;
- wprowadzenia modyfikacji w elementy wzoru banknotu lub monety (takie jak litery lub symbole) lub dodanie nowych elementów.
- Nie dopuszcza się reprodukcji banknotu lub monety polegającej na modyfikacji wizerunku poprzez zamianę istniejących bądź dodawaniu nowych elementów, w tym na przykład: modyfikacji oznaczeń nominału, nazwy emitenta i kraju, wizerunku orła ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, wizerunku władcy.
Reprodukcje wizerunków banknotów
- Jednostronna reprodukcja wizerunku strony przedniej albo strony odwrotnej banknotu może być wykonana i wykorzystywana wyłącznie po spełnieniu przynajmniej jednego z następujących warunków:
- wizerunek posiadać będzie wymiary większe niż 125% albo mniejsze niż 75% wymiaru banknotu autentycznego;
- na wizerunku znajdzie się nieprzeźroczysty napis WZÓR” lub „SPECIMEN” lub napisany czcionką Arial lub podobną do czcionki Arial napis „REPRODUKCJA” w kontrastującym kolorze, umieszczony przekątnie, o długości nie mniejszej niż 75% długości reprodukcji oraz wysokości nie mniejszej niż 15% wysokości reprodukcji,.
- Dwustronna reprodukcja wizerunku banknotu możliwa jest tylko wówczas, gdy spełnione zostaną łącznie co najmniej dwa spośród wymienionych warunków:
- wizerunek posiadać będzie wymiary większe niż 200% albo mniejsze niż 50% wymiaru autentycznego banknotu, a materiał, z którego wykonano wizerunek różnić się będzie znacząco od papieru, z którego wykonany jest autentyczny banknot;
- jeden z rogów wizerunku banknotu zostanie odcięty tworząc w tym miejscu linię prostą;
- na stronie przedniej i odwrotnej wizerunku znajdzie się nieprzeźroczysty napis „WZÓR” lub „SPECIMEN” lub napisany czcionką Arial lub podobną do czcionki Arial napis „REPRODUKCJA” w kontrastującym kolorze, umieszczony przekątnie, o długości nie mniejszej niż 75% długości reprodukcji oraz wysokości nie mniejszej niż 15% wysokości reprodukcji,.
- Reprodukcja fragmentu strony przedniej lub strony odwrotnej banknotu możliwa jest tylko wówczas gdy spełnione zostaną łącznie następujące warunki:
- wykorzystywana część jest mniejsza niż 1/3 powierzchni reprodukowanej strony przedniej lub odwrotnej banknotu;
- nie następuje ucięcie wizerunku orła w koronie, napisu Narodowy Bank Polski lub wizerunku władcy.
- Reprodukcja całego wizerunku banknotu publikowana na stronach internetowych lub wykorzystywana w prezentacjach multimedialnych oraz innych elektronicznych formach udostępniania może być wykonywana tylko wówczas, gdy rozdzielczość reprodukcji elektronicznej w jej rozmiarze pierwotnym nie przekracza 72 punktów na cal (dpi), a na wizerunku znajdzie się nieprzeźroczysty napis „WZÓR” lub „SPECIMEN” lub napisany czcionką Arial lub podobną do czcionki Arial napis „REPRODUKCJA” w kolorze kontrastującym do koloru dominującego banknotu, umieszczony przekątnie, o długości nie mniejszej niż 75% długości reprodukcji oraz wysokości nie mniejszej niż 15% wysokości reprodukcji,.
- Reprodukcja fragmentu wizerunku banknotu publikowana na stronach internetowych lub wykorzystywana w prezentacjach multimedialnych oraz innych elektronicznych formach udostępniania może być wykonywana tylko wówczas, gdy wykonana zostanie w rozdzielczości nie większej niż 72 punktów na cal (dpi) i spełnia wymagania określone w punkcie 7.
- Reprodukcje wizerunków banknotów nie mogą być wykorzystywane:
- w celu reklamy, promocji lub innego rodzaju upowszechniania używek lub innych substancji, których nadużywanie może zagrażać zdrowiu lub życiu;
- w sposób sugerujący ich niszczenie, między innymi poprzez ich gniecenie, dziurawienie, przerywanie, cięcie, palenie;
- w sposób prezentujący ich składanie w różne figury lub kształty;
- w inny sposób niezwiązany z kontekstem ich funkcji płatniczej (w tym jako dekoracja, tło itp.).
Reprodukcje wizerunków monet
- Reprodukcje wizerunków monet:
- nie mogą być wykorzystywane w celu reklamy, promocji lub innego rodzaju upowszechniania używek lub innych substancji, których nadużywanie może zagrażać zdrowiu lub życiu;
- muszą wiernie odzwierciedlać wizerunek i proporcje autentycznej monety i bez jego zniekształcania lub zmiany – gdy reprodukcja ma formę wydruków, rysunków, obrazów, fotografii;
- muszą być większe lub mniejsze o 25% od autentycznej monety – gdy będą umieszczone na żetonach lub medalach wykonanych z materiałów takich jak papier, drewno, plastik.
- Reprodukcja wizerunku monety nie może polegać na umieszczeniu wizerunku na krążku z metalu, z którego są wykonane monety autentyczne lub z metalu o zbliżonej barwie lub podobnych własnościach elektromagnetycznych oraz o parametrach technicznych takich jak masa i wymiary takich samych lub zbliżonych do parametrów monety autentycznej.
- źródło: NBP