Artykuły
Monety euro
Artykuły powiązane: Awers, rewers. Strony monet i banknotów; Monety - zarys ogólny; Oznaczenia banknotów euro
Zobacz najnowsze monety euro w serwisie news.notafilia.pl
Monety obiegowe | Monety okolicznościowe | Monety kolekcjonerskie | Data bicia i data emisji | Znaki narodowe | Znaki mennic | Inne znaki mennicze | Inicjały projektanta, rzeźbiarza i grawera | Napisy na rantach monet 2 euro
Emisja i bicie monet euro i eurocentów należy do kompetencji banków centralnych poszczególnych krajów strefy euro. EBC określa jedynie zasady i zatwierdza wielkość emisji na wniosek emitenta. Europejski Bank Centralny emituje jedynie banknoty euro.
Monety euro dzielą się na trzy kategorie:
- monety obiegowe
- monety okolicznościowe
- monety kolekcjonerskie
Monety obiegowe:
Monety euro emitowane są w ośmiu nominałach - 1, 2, 5, 10, 20, 50 eurocentów oraz 1 i 2 euro. Monety posiadają dwie strony - stronę europejską (rewers; wspólną dla wszystkich krajów) i narodową (awers; więcej informacji o awersie i rewersie monet euro). Wszystkie monety, bez względu na kraj emisji, są prawnymi środkami płatniczymi na całym obszarze strefy euro.
Monety 1, 2 € oraz 10, 20 i 50 eurocentów ukazują schematyczną mapę Unii Europejskiej sprzed rozszerzenia z maja 2004 r. Monety wyemitowane po 1 stycznia 2007 r. – mapę całej Europy. Monety z Włoch (w tym także z San Marino i Watykanu) oraz z Austrii i Portugalii przedstawiają nowszy motyw dopiero od 2008 r.
Monety 5, 2 i 1 eurocenta ukazują Europę na mapie świata obok Afryki i Azji. Ich wizerunek nie uległ zmianie od wejścia do obiegu.
strony europejskie (wspólne) monet euro i eurocentów |
|
przed 1 stycznia 2007 r. | od 1 stycznia 2007 r. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
wizerunki takie same od dnia wejścia do obiegu | |
|
|
|
|
rant: gładki kolor dominujący brąz stal pokryta miedzią (94,35% Fe, 5,65% Cu) strony narodowe nominału 1 eurocenta |
|
Monety okolicznościowe:
Każdy kraj należący do strefy euro ma prawo emisji dwóch monet okolicznościowych w roku upamiętniających ważne wydarzenia dla kraju. W wyjątkowych sytuacjach, jak upamiętnienie ogólnoeuropejskiego wydarzenia, może
wyemitować trzecią monetę, wspólną dla wszystkich krajów. Wszystkie monety okolicznościowe mają wspólną stronę europejską, nominał 2 euro, bite w standardzie obiegowym. Wszystkie monety okolicznościowe są prawnym środkiem płatniczym na całym obszarze strefy euro o wartości nominalnej. Monety okolicznościowe 2 euro mogą też być sprzedawane jako monety kolekcjonerskie. Zazwyczaj jako edycje kolekcjonerskie lub w rulonach menniczych.
O zamiarze wyemitowania monety okolicznościowej kraj strefy euro informuje Komisję Europejską (nie ma obowiązku powiadomienia o tym EBC). Komisja publikuje tę informację w wielojęzycznym Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C).
Pierwsza moneta okolicznościowa
Igrzyska olimpijskie w Atenach w 2004 roku
Grecja; Strona narodowa
spis i wizerunki monet okolicznościowych - należy wybrać rok na górze strony
Pierwsza wspólna moneta okolicznościowa wyemitowana przez wszystkie kraje strefy euro
50. rocznica podpisania traktatu rzymskiego
marzec 2007 r.; Strona narodowa
wizerunki pozostałych wspólnych monet okolicznościowych
Monety kolekcjonerskie:
Monety kolekcjonerskie mogą być emitowane przez dany kraj strefy euro pod warunkiem spełnienia kilku zasad:
- moneta nie może mieć nominału występującego w monetach obiegowych i okolicznościowych;
- moneta nie może mieć parametrów technicznych (stop, waga, średnica) monet obiegowych i okolicznościowych; Co najmniej dwie cechy z trzech muszą być różne
- moneta nie może mieć frezowanego rantu oraz kształtu hiszpańskiego kwiatu (moneta 20 eurocentów)
- moneta nie może mieć symboliki wspólnej dla monet obiegowych i okolicznościowych;
- w przypadku gdy wzór przypomina narodową stronę obiegowej monety euro, użytkownicy muszą być w stanie łatwo odróżnić monetę kolekcjonerską od monety obiegowej.
Monety kolekcjonerskie są prawnymi środkami płatniczymi o wartości nominalnej tylko i wyłącznie na terenie kraju emisji. Z oczywistych przyczyn monety kolekcjonerskie nie występują w powszechnym obiegu, a ich cena sprzedaży znacznie przekracza wartość nominału.
Wielkość emisji, liczba emisji, motyw emisji należy tylko i wyłącznie do emitenta.
Przykład monety kolekcjonerskiej o nominale 5 euro
30. rocznica założenia Uniwersytetu Cypryjskiego
- źródło grafiki i szczegóły monety: Centralny Bank Cypru
Moneta kolekcjonerska o nominale 7 euro
Raimond Valgre; Estonia; 2013 r.
- źródło grafiki i szczegóły monety: Bank Estonii
Moneta kolekcjonerska o nominale 15 euro
100-lecie proklamowania Republiki Irlandii
Irlandia; 2016 r.
- źródło grafiki i szczegóły monety: Centralny Bank Irlandii
lista stron internetowych emitentów monet kolekcjonerskich euro
wykaz emisji monet okolicznościowych na Wikipedii
Każda moneta obiegowa i okolicznościowa euro i eurocentów ma szereg znaków, symboli i tekstów identyfikacyjnych - kraj, mennicy, grawera, projektanta, daty emisji, produkcji.
Mimo ustalonych wspólnych zasad odnośnie znaków identyfikacyjnych nie wszystkie monety są z nimi zgodne. Wynika to między innymi z tego powodu, że monety zostały wyemitowane przez wprowadzeniem tych zasad i/lub niektóre kraje jeszcze nie wprowadziły tych zasad. Tym niemniej, wszystkie monety euro i eurocentów są prawnymi środkami płatniczymi ważnymi bezterminowo.
W zależności od aktów prawnych emisji monet euro obowiązujących w danym kraju strefy euro, na monecie może być umieszczona data bicia (produkcji) lub data emisji (wprowadzenia do obiegu). W krajach, które nie mają takich aktów i same nie produkują monet euro, daty zależą od kraju produkującego: Luksemburg (obecnie bije Holandia, wcześniej Holandia, Finlandia, Francja), Monako (bije Francja), San Marino (biją Włochy), Watykan (biją Włochy), Andora (Francja, Hiszpania)
Daty te nie są ze sobą tożsame, choć oczywiście może być tak, że rok bicia jest jednocześnie rokiem emisji. Data bicia informuje kiedy monety zostały wyprodukowane, a nie kiedy zostały wprowadzone do obiegu. Data emisji informuje kiedy monety zostały wprowadzone do obiegu, a nie kiedy zostały wyprodukowane.
Data bicia. Daty na monetach są rokiem produkcji
- Belgia, Finlandia, Francja, Holandia i Hiszpania
Data emisji. Daty na monetach zaczynają się od 2002 r., czyli wprowadzenia monet euro do obiegu
- Austria, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Portugalia, San Marino i Watykan
Państwo | rodzaj znaku | opis i przykład |
Andora | tekst | |
Austria | symbol | |
Belgia | symbol | monogram króla Alberta II |
skrót | BE
- nazwy państwa w językach urzędowych: België/Belgique/Belgien Emisje od 2002 do 2007 nie posiadają skrótu BE |
|
Chorwacja | tekst | |
Cypr | tekst | |
Estonia | tekst | |
Finlandia | skrót | |
Francja | skrót | |
Grecja | brak | |
Hiszpania | tekst | |
Holandia | tekst | |
Irlandia | symbol | |
tekst | ÉIRE - nazwa państwa |
|
Litwa | tekst | |
Luksemburg | tekst | |
Łotwa | tekst | |
Malta | tekst | |
Monako | tekst | |
Niemcy | symbol | |
Portugalia | tekst | |
San Marino | tekst | |
Słowacja | tekst | |
Słowenia | tekst | SLOVENIJA - nazwa państwa |
Watykan | tekst | |
Włochy | skrót | |
Zestawienie nie zawiera państw, które nie umieszczają na monetach znaków mennic: Austria, Cypr, Estonia, Irlandia |
||
Państwo,
lokalizacja mennicy |
znak |
Opis, uwagi, mennice bijące na zlecenie |
Andora | zależy od mennicy |
2014, 2016, 2018 - mennica hiszpańska |
Belgia Bruksela |
głowa archanioła św. Michała, patrona Brukseli |
|
Finlandia Helsinki-Vantaa |
od 2007 r. logo mennicy fińskiej. Emisje 2002-2006 nie posiadają znaku mennicy |
|
Francja Pessac |
Róg obfitości (Cornucopia) |
|
Grecja | E, F, S |
E - 20 eurocentów, Madryt, Hiszpania |
Ateny | od 2002 r. Arkant - stylizowany ornament |
|
Hiszpania Madryt |
logo Fábrica Nacional de Moneda y Timbre |
|
Holandia Utrecht |
Różdżka Merkurego, logo Koninklijke Nederlandse Munt |
|
Litwa Wilno |
logo Lietuvos monetų kalykla, LMK |
|
Luksemburg | 2002-2004 - Różdżka Merkurego, logo Koninklijke Nederlandse Munt, Utrecht, Holandia |
|
S, |
2005-2006. logo mennicy fińskiej, |
|
F, |
2007-2008 - Róg obfitości, Pessac, Francja lub litera F |
|
od 2009 - Różdżka Merkurego, logo Koninklijke Nederlandse Munt, Utrecht, Holandia |
||
Łotwa | F, G |
F - Stuttgart, Niemcy, 2014 r. |
Malta | F |
2008-2009 - Paryż, Francja |
Monako | Róg obfitości - Pessac, Francja |
|
Niemcy | A, D, F, G, J |
litery oznaczają miasta w których bite są monety |
Polska Warszawa |
logo Mennicy Polskiej. Mennica przewidziana do bicia monet euro po wstąpieniu Polski do strefy euro
|
|
Portugalia Lizbona |
INCM |
skrót od Imprensa Nacional – Casa de Moeda |
San Marino | R |
Rzym, Włochy |
Słowacja Kremnica |
logo Mincovňa Kremnica |
|
Słowenia | Fi |
2007 - Helsinki-Vantaa, Finlandia |
od 2008 - Utrecht, Holandia Różdżka Merkurego, logo Koninklijke Nederlandse Munt |
||
Watykan | R |
Rzym, Włochy |
Włochy Rzym |
R |
R - Rzym |
Zestawienie znaków mistrzów, dyrektorów, zarządców mennic
Inicjały projektanta, rzeźbiarza i grawera
Zestawienie znaków na monetach obiegowych i okolicznościowych
Napisy na rantach monet 2 euro
Każde państwo strefy euro ma możliwość umieszczania spersonalizowanego napisu na rantach monet o nominale 2 euro. Bardzo często są to inskrypcje występujące na monetach walut narodowych przed wprowadzeniem wspólnej waluty. Napisy wklęsłe.
Austria
Naprzemiennie powtarzająca się cztery razy sekwencja
Belgia, Francja, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Monako
Naprzemiennie powtarzająca się sześć razy sekwencja
Chorwacja
Inskrypcja "O piękna, o droga, o słodka wolności" – werset z poematu „Dubravka” chorwackiego pisarza Ivana Gundulicia
Cypr
Sekwencja powtórzona dwukrotnie w języku greckim i tureckim
Estonia
Nazwa państwa w języku estońskim. Napis normalny i odwrócony z "O" pomiędzy
Finlandia
Nazwa państwa w języku fińskim i szwedzkim z trzema głowami lwa na końcu
Wersja napisu na monecie okolicznościowej z okazji 60-lecia ONZ i 50-lecia członkostwa Finlandii w ONZ.
YK i FN - skrót ONZ w języku fińskim i szwedzkim
Wersja napisu na monecie okolicznościowej z okazji 50-lecia podpisania Traktatu Rzymskiego (2007 r.). Napis Traktat Rzymski 50 lat Europa w języku szwedzkim
Wersja napisu na monecie okolicznościowej z okazji 10-lecia Unii gospodarczej i walutowej (2009 r.). Napis w języku fińskim
TALOUS – JA RAHALIITTO EMU
Grecja
Nazwa państwa w języku greckim z gwiazdą na końcu
Holandia
Bóg jest z nami w języku niderlandzkim. Słowa rozdzielone gwiazdami
Litwa
Wolność, Jedność, Dobrobyt w języku litewskim. Słowa rozdzielone gwiazdami
Łotwa
Boże, błogosław Łotwę w języku łotewskim - hymn narodowy Łotwy. Słowa rozdzielone gwiazdami
Malta
Powtarzają się sześć razy sekwencja
Niemcy
Niemieckie motto narodowe i początek hymnu - Jedność i Sprawiedliwość i Wolność. Po nim Orzeł Federalny (godło)
Portugalia
Siedem zamków i pięć herbów w równych odstępach. Ta sama sekwencja występuje na stronach narodowych monet portugalskich
San Marino, Watykan, Włochy
Powtarzająca się sześć razy sekwencja
Słowacja
Nazwa państwa po słowacku. Na końcu dwie gwiazdy rozdzielone znakiem liścia lipy
Słowenia
Nazwa państwa po słoweńsku. Na końcu duża kropka
Tekst opracowany na bazie informacji z:
Wikipedia - Monety euro (grafika rantów, symboli, znaków, monet)
Wikipedia - Euro Coins (grafika rantów, symboli, znaków, monet)
EBC- monety (grafiki monet obiegowych, wycinki symboli i znaków)
EBC - monety okolicznościowe o nominale 2 euro (grafiki monet okolicznościowych, wycinki symboli i znaków)