Artykuły
Banknoty kolekcjonerskie
Zobacz najnowsze banknoty kolekcjonerskie w serwisie news.notafilia.pl
Współczesne banknoty produkowane z przeznaczeniem na rynek kolekcjonerski. Prawo ich emisji, jak wszystkich banknotów w rozumieniu legalnego środka płatniczego (znaku pieniężnego), mają tylko banki centralne i/lub inni emitenci.
Banknoty kolekcjonerskie mogą być emitowane cyklicznie (w Polsce jeden w roku), epizodycznie. Przedstawiają najczęściej ważne postacie, wydarzenia, rocznice w historii kraju. Mogą też być seriami tematycznymi.
Bardzo często do banknotów kolekcjonerskich zaliczane są banknoty okolicznościowe, co nie jest do końca poprawne z definicyjnego punktu widzenia. Równiez banknoty obiegowe wycofane z obiegu, nieobiegowe, wzory, druki próbne, etc. określane są tym mianem wśród kolekcjonerów.
Banknoty kolekcjonerskie są prawnym środkiem płatniczym. Można nimi płacić (do wartości nominału), a sprzedawca ma obowiązek ich przyjęcia. Ze zrozumiałych względów (wartość nominalna jest znacznie niższa niż wartość rynkowa) sytuacje takie się nie zdarzają.
Banknoty kolekcjonerskie zazwyczaj różnią się graficznie od banknotów obiegowych (motyw przewodni), mają jednak wspólne cechy (w trakcie opracowania) jak np. nazwa państwa i/lub nazwa banku centralnego, nominał, nazwę waluty, numer seryjny, zabezpieczenia.
Banknoty kolekcjonerskie mogą mieć dowolny nominał istniejący lub nie występujący wcześniej w obiegu, związany z wydarzeniem - np. 19 złotych. W momencie emisji takiego nominału staje się on obowiązujący.
Banknoty kolekcjonerskie są
wyposażone w standardowe zabezpieczenia, często też w dodatkowe nie występujące w banknotach obiegowych - mają na celu zaprezentowanie możliwości i nowinek technicznych (choć temu celowi służą przeważnie druki nazywane banknotami testowymi/promocyjnymi). Często drukowane na innym podłożu papierowym lub polimerowym niż banknoty obiegowe (w trakcie opracowania).
Banknot kolekcjonerski ma, de facto, trzy wartości: wartość nominalną (w przypadku płacenia lub wymiany w banku); wartość emisyjną czyli cenę sprzedaży, która przekracza wartość nominalną nawet o kilkaset, kilka tysięcy, procent; wartość na rynku kolekcjonerskim. W zależności od wielkości emisji, walorów estetycznych, stanu zachowania, czy innych czynników (obiektywnych i subiektywnych) cena potrafi wzrosnąć, czasem do absurdalnych kwot napędzonych spekulacjami. Zdarza się również, że banknot wyceniany jest poniżej ceny emisyjnej lub jego cena jest stała (np. pierwszy polski banknot kolekcjonerski). Bardzo często banknoty kolekcjonerskie są traktowane jako inwestycja.
Osobną kategorią są druki, nazywane banknotami, produkowane przez firmy prywatne (banknoty testowe/promocyjne, komercyjne). Nie zaliczają się do banknotów jak i pieniędzy w ogóle. Aczkolwiek są równie interesujące pod każdym względem.
Aby odróżnić banknot kolekcjonerski (czy jakikolwiek inny prawny znak pieniężny) od banknotu testowego/promocyjnego, komercyjnego/pamiątkowego, należy tak naprawdę zwrócić uwagę na kilka rzeczy - banknot taki albo nie ma nominału; albo jeżeli ma, to nie może być to nominał występujący w obiegu (w dniu emisji); posiadać nazwy waluty istniejącej na świecie; nazwy kraju; nazwy banku centralnego/emitenta; klauzul prawnych; symboli narodowych i innych używanych przez emitenta.
Ogólne zasady dotyczące banknotów kolekcjonerskich obowiązują także w przypadku monet kolekcjonerskich. W przypadku replik monet lub monet nie będącymi prawnym środkiem płatniczym (znakiem pieniężnym), używa się określenia numizmat.
Polskie banknoty kolekcjonerskie.
Link do planów emisyjnych NBP
Linki do banknotów kolekcjonerskich innych państw zostaną dodane w najbliższym czasie.
Pierwszy polski banknot kolekcjonerski Jan Paweł II, wydany 16 października 2006 roku, w 28. rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 90. rocznicę odzyskania niepodległości
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 200. rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 200. rocznicę urodzin Fryderyka Chopina
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 100. rocznicę przyznania Nagrody Nobla Marii Skłodowskiej-Curie w dziedzinie chemii
Opis szczegółowy
Pierwszy, i jedyny, polski banknot polimerowy.
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 100. rocznicę utworzenia Legionów Polskich.
Opis szczegółowy
Banknot „100. rocznica utworzenia Legionów Polskich” uzyskał nominację w prestiżowym konkursie na Banknot Roku 2014 organizowanym przez International Bank Note Society (IBNS).
Informacja prasowa. Projekt na podstawie repliki banknotu o nominale 5 000 000 zł.
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 600. rocznicę urodzin Jana Długosza
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 1050. rocznicę Chrztu Polski
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 300-lecie koronacji Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski Niepodległość
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający 100-lecie powstania Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych
Opis szczegółowy
Banknot kolekcjonerski upamiętniający Bitwę Warszawską 1920
Pierwszy polski banknot o orientacji pionowej
Opis szczegółowy
Tekst własny, uzupełniony o informacje z:
Wikipedia - hasła związane z opisywaną tematyką
PWPW
NBP