Artykuły
Dolaryzacja
Z dolaryzacją mamy do czynienia, gdy państwo wprowadza do równoległego obiegu walutę obcego państwa lub rezygnuje z własnej na jej rzecz, aby rozwiązać problemy gospodarczo-ekonomiczne.
Zalety dolaryzacji:
- ograniczenie inflacji;
- osiągnięcie stabilności finansowej i zaufania międzynarodowego;
- obniżenie kosztów transakcji;
-
wyeliminowanie ryzyka krachu walutowego (przy stabilnych walutach);
- likwidacja kosztów emisji pieniądza
Dolaryzacja ma też negatywne aspekty:
- presja kraju zdolaryzowanego wywierana na kraj, z którego pochodzi waluta, by ten rozwiązywał jego ewentualne problemu ekonomiczne;
- koszty wymiany tzw. cenników, czyli dostosowanie oprogramowania, kas, maszyn, etykiet cenowych, systemów bankowych, etc., do nowej waluty;
- rezygnacja z prowadzenia własnej polityki monetarnej; Polityka monetarna kraju przyjętej waluty może niekorzystnie wpływać na sytuację kraju zdolaryzowanego, który nie ma w tej sytuacji narzędzi do przeciwdziałania;
-
utrata banku centralnego, jako pożyczkodawcy ostatniej instancji;
- przyjęcie silnej waluty, przy własnym zacofaniu gospodarczym napędza spiralę zadłużenie ze względu na tanie kredyty
Dolaryzacja może być:
- nieoficjalna - waluta obca nie jest prawnym środkiem płatniczym, mimo to występuje i/lub zastępuje w obiegu walutę legalną;
- półoficjalna - waluta obca jest prawnym środkiem płatniczym wraz z oficjalną walutą krajową (bimonetaryzm)
- oficjalna - całkowita rezygnacja z waluty krajowej na rzecz waluty obcej.
Zobacz: euroizacja, unie walutowe
dolaryzacja na świecie |
||
Waluta dolaryzacji |
||
| Państwo zdolaryzowane | uwagi |
|
dinar jordański |
||
| Zachodni Brzeg Jordanu |
obok nowego izraelskiego szekla | |
dolar australijski |
||
| Kiribati | od 1943 r., własne monety | |
| Nauru | od 1914 r. | |
| Tuvalu | od 1892 r., własne monety | |
dolar amerykański |
||
- wyłącznie dolar amerykański
|
||
| Brytyjskie Wyspy Dziewicze | ||
| Holandia Karaibska - Bonaire - Sint Eustatius - Saba |
||
| Salwador | ||
| Wyspy Marshalla | ||
| Mikronezja | ||
| Palau | ||
| Turks i Caicos | ||
- obok walut krajowych i obcych |
||
| Argentyna | peso argentyńskie |
|
| Bahamy | dolar bahamski | |
| Barbados | dolar barbadoski | |
| Belize | dolar belizeński | |
| Bermudy | dolar bermudzki | |
| Ekwador | do 2000 r. sucre. Własne monety | |
| Haiti | gourde | |
| Honduras | lempira | |
| Irak | dinar iracki | |
| Kambodża |
riel kambodżański | |
| Korea Północna | w użyciu z renminbi (yuan), wonem północnokoreańskim, euro | |
| Kostaryka | colon kostarykański | |
| Liban | funt libański | |
| Liberia | dolar liberyjski | |
| Panama | do 1904 r balboa. Własne monety | |
| Somalia | szyling somalijski | |
| Urugwaj | peso urugwajskie | |
| Wenezuela | boliwar | |
| Wschodni Timor | własne monety centavo | |
| Zimbabwe | obok randa południoafrykańskiego, funta szterlinga, puli (Botswana), renminbi (yuan), euro, rupia indyjskiej | |
dolar brunejski, dolar singapurski |
||
| Singapur | Brunei |
|
dolar Hongkongu |
||
| Makau | obok pataki | |
dolar nowozelandzki |
||
| Nauru | obok dolara australijskiego od 2013 r. | |
| Niue | ||
| Wyspy Cooka | emituje własne monety i banknoty | |
| Wyspy Pitcairn | ||
| Wyspy Tokelau | ||
dram |
||
| Górski Karabach | ||
euro euroizacja |
||
| Andora | używała franka francuskiego i pesety hiszpańskiej. Oba państwa wstąpiły do strefy euro | |
| Czarnogóra | używała marki niemieckiej i dinara jugosłowiańskiego. Niemcy wstąpiły do strefy euro | |
| Korea Północna | w użyciu z renminbi (yuan); dolarem amerykańskim i wonem północnokoreańskim | |
| Kosowo | używał marki niemieckiej i dinara jugosłowiańskiego. Niemcy wstąpiły do strefy euro | |
| Monako | używał franka francuskiego. Francja wstąpiła do strefy euro; bije własne monety euro | |
| San Marino | używał lira włoskiego. Włochy wstąpiły do strefy euro; bije własne monety euro | |
| Watykan | używał lira włoskiego. Włochy wstąpiły do strefy euro; bije własne monety euro | |
| Zimbabwe | w użyciu obok dolara amerykańskiego, randa południoafrykańskiego, puli (Botswana), funta szterlinga, rupii indyjskiej, renminbi (yuan) | |
frank szwajcarski |
||
| Liechtenstein | ||
funt egipski |
||
| Strefa Gazy | obok nowego izraelskiego szekla | |
korona duńska |
||
| Grenlandia | ||
| Wyspy Owcze | obok korony Wysp Owczych | |
lira turecka |
||
| Cypr Północny | ||
nowy izraelski szekel |
||
| Strefa Gazy, Terytoria Palestyńskie | ||
rand południoafrykański |
||
| Eswatini (Suazi) | lilangeni | |
| Lesoto | loti | |
| Namibia | dolar namibijski | |
| Zimbabwe | w użyciu obok dolara amerykańskiego, puli (Botswana), funta szterlinga, rupii indyjskiej, euro, renminbi (yuan) | |
rubel rosyjski |
||
| Abchazja | obok apsara | |
| Osetia Południowa | obok lari | |
rupia indyjska |
||
| Bhutan | obok ngultrum | |
| Nepal | obok rupii nepalskiej | |
| Zimbabwe | w użyciu obok dolara amerykańskiego, randa południoafrykańskiego, puli (Botswana), funta szterlinga, euro, renminbi (yuan) | |
Tekst na podstawie:
wikipedia/Dolaryzacja
wikipedia/Currency substitution
